Ar an 4 Aibreán 2024, d’fhoilsigh Coimisiún na Meán doiciméad comhairliúcháin ag lorg tuairimí ar dhá scéim nua iriseoireachta.
Tar éis iarratais ó eagraíochtaí tionscail, chomhaontaigh, An Coimisiún síneadh a chur leis an spriocdháta le haghaidh freagraí ar an gcomhairliúchán. Is é an dáta deiridh le haighneachtaí a fháil anois ná 8 Bealtaine ag 5pm.
Is féidir leat d’aighneacht a dhéanamh anseo:
Tá €70 milliún curtha ar fáil leis an Scéim le 5 bliana anuas
D’fhógair Coimisiún na Meán go ndáilfí maoiniú €8.6m ar Chraoltóirí agus ar Léiritheoirí Neamhspleácha a thiocfaidh chun cinn ó dhá bhabhta de Fhuaim agus Fís 4 le gairid, an scéim Maoinithe Craoltóireachta (‘an Scéim’). Tacaíonn an Scéim le cláreagrú ardchaighdeáin a léiriú i nGaeilge agus i mBéarla, bunaithe ar chultúr agus ar oidhreacht na hÉireann, agus ar thaithí le haghaidh craolacháin ar sheirbhísí teilifíse agus raidió áitiúil agus pobail.
Dúirt Rónán Ó Domhnaill, Coimisinéir Forbartha na Meán, “is foinse mhaoinithe ríthábhachtach é Fuaim agus Fís i gcónaí do chraoltóirí agus do léiritheoirí neamhspleácha ó cheann ceann na hÉireann agus líon iomlán an mhaoinithe a dáileadh leis an Scéim os cionn €70 milliún ó bhí 2020 ann. Cuireann maoiniú Fuaim agus Fís borradh faoi earnáil chruthaitheach na hÉireann, rud a chuireann beocht in ábhar teilifíse, raidió agus scannánaíochta i nGaeilge agus i mBéarla araon. Ba mhaith liom buíochas a ghabháil leis an Aire Catherine Martin as ucht na tacaíochta leanúnaí a thug sí don Scéim agus do na hiarratasóirí ar fad a chuir tograí isteach, agus táimid ag tnúth go mór leis na cláir a fheiceáil ar an scáileán agus iad a chloisteáil go deimhin.”
Cuirfidh an riar is déanaí de €8.6 milliún ar chumas léiritheoirí neamhspleácha agus craoltóirí ábhar spéisiúil agus ábhar machnaimh a chruthú a rachaidh i bhfeidhm ar lucht féachana ar fud na hÉireann. Déanfar ceiliúradh sa chláreagrú a chruthófar ar ár noidhreacht chultúrtha agus theangeolaíoch, leagfar béim ar phobail imeallaithe, agus déanfar iniúchadh ann ar dhearcthaí nach ndéantar mórán ionadaíochta orthu.
Babhta 51
Cuireadh 165 iarratas isteach ag lorg os cionn €18.8m i bhfoirm maoinithe, le machnamh a dhéanamh orthu faoi Bhabhta 51 den scéim Fuaim agus Fís 4, agus bronnadh maoiniú os cionn €7.9m. Cuimsítear leis an mBabhta seo maoiniú státchiste breise a fuair an Teachta Dála Catherine Martin, an tAire Turasóireachta, Cultúir, Ealaíon, Gaeltachta, Spóirt agus Meán.
Tacóidh Babhta 51 chun 65 tionscadal teilifíse agus raidió a chruthú do lucht féachana ar fud na tíre, agus leithdháilfear €6.7m ar 27 togra teilifíse, agus os cionn €1.1m le haghaidh 38 léiriúchán raidió. Dírítear sa Bhabhta seo ar chláreagrú faoi chomhionannas inscne, éagsúlacht, agus ionchuimsiú na bpobal agus na nguthanna nua in Éirinn.
Tacóidh beagnach 35% den mhaoiniú molta (€2.7m) le léiriú na dtograí Gaeilge nó Dátheangacha, agus téann 95% den mhaoiniú (€7.4m) go díreach chuig an earnáil léiriúcháin neamhspleách.
Tá siad seo a leanas i measc roinnt tograí suntasacha i mBabhta 51:
Babhta 52
Ba Bhabhta Tairbhe Sóisialta é Babhta 52 d’Fhuaim agus Fís 4 a cuireadh in oiriúint agus treoir aige ó Bheartas Meán Pobail agus an creat Tairbhe Sóisialta a seoladh in 2021.Leithdháileadh an maoiniú faoin mbabhta neamhiomaíoch seo ar Chraoltóirí Pobail a léirigh go leordhóthanach an chaoi a ndéanfaidís éascaíocht níos fearr ar rochtain ar a bpobail féin agus ionadaíocht ar na pobail sin agus an chaoi a gcuideoidís le méadú rannpháirtíocht an phobail maidir le léiriú agus leithdháileadh ábhar craoltóireachta. Díríodh sa bhabhta maoinithe freisin ar Chraoltóirí Pobail go sonrach, craoltóirí a chuireann cláir, deiseanna oiliúna agus forbartha ardchaighdeáin ar fáil do bhaill foirne agus d’oibrithe deonacha an stásiúin.
Tacóidh an maoiniú le réimse gníomhaíochtaí ar fud 19 stáisiún, lena n‑áirítear na gníomhaíochtaí seo a leanas:
Is é seo an ceathrú Babhta Tairbhe Sóisialta arna oibriú ag an Scéim agus leis sin is é €2.5m luach iomlán an mhaoinithe atá curtha ar fáil do Chraoltóirí pobail go díreach trí na Babhtaí Tairbhe Sóisialta.
Tá liosta de na hIarratais ar éirigh leo le fáil anseo (Babhta 51) & anseo (Babhta 52).
D’oscail Coimisiún na Meán Babhta 53 den Scéim Mhaoinithe Craolacháin Fuaim & Fís inniu (09.04.2024). Fáiltíonn An Coimisiún roimh iarratais ar mhaoiniú ó chraoltóirí agus léiritheoirí neamhspleácha chun tacú le táirgeadh ábhar craolta atá luachmhar ó thaobh an chultúir de, lena n-áirítear ábhar i nGaeilge.
Beidh cuspóir breise ag Babhta 53 chun tionscadail a spreagadh a thacaíonn le táirgeadh ábhair atá dírithe ar leanaí agus daoine óga nó a chomhchruthaítear leo.
Féadfaidh iarratasóirí ionchasacha teacht ar na Treoracha agus Foirmeacha ábhartha do Bhabhta 53 trí na naisc thíos. Ní mór gach iarratas a chur isteach trí www.cnamonline.ie.
Doiciméadú Iarratais Teilifíse
• Babhta 53 Treoir Teilifíse d’Iarratasóirí
• Foirm Iarratais ar Theilifís Bhabhta 53
Doiciméadú Iarratais Raidió
• Babhta 53 Treoir Raidió d’Iarratasóirí
• Babhta 53 Foirm Iarratais Raidió
Dúnfar an Babhta ar 12 meán lae géar ar 30 Bealtaine 2024. Tá buiséad táscach de €7.4m ar fáil faoin mBabhta seo.
Reáchtálfaidh An Coimisiún seimineáir ar leith ar Zoom d’iarratasóirí ionchasacha Raidió agus Teilifíse.
Tacóidh Scéimeanna um Dhaonlathas Áitiúil agus Tuairisciú Cúirte le hearnáil na meán agus le hiriseoireacht ardchaighdeáin araon i ngach contae in Éirinn
Tá Coimisiún na Meán ag lorg tuairimí an phobail faoi dhá scéim nua iriseoireachta a bhfuil sé mar aidhm acu clúdach na n-údarás áitiúil agus éisteachtaí cúirte dúiche a fhorlíonadh agus a mhéadú. Tá na scéimeanna á mbunú lena chinntiú go mbeidh teacht ag gach duine ar nuacht ina gceantair féin agus go mbeidh an nuacht a fhaigheann siad iontaofa agus cruinn.
Tá na Scéimeanna bunaithe ar mholtaí ó Thuarascáil Choimisiún Thodhchaí na Meán agus tá siad á mbunú ar bhonn riaracháin a bhuí le maoiniú atá daingnithe ag an Aire Turasóireachta, Cultúir, Ealaíon, Gaeltachta, Spóirt agus Meán, Catherine Martin TD.
Beidh na Scéimeanna nua iriseoireachta oscailte d’iarratais ó iriseoirí, ó eagraíochtaí meán, lena n-áirítear ardáin chraolta, chlóite agus ar líne, sa Ghaeilge agus sa Bhéarla araon Cinnteoidh Coimisiún na Meán go mbeidh gach ábhar a mhaoinítear faoi na Scéimeanna ar fáil i nGaeilge agus i mBéarla ar thairseach ar líne, áit a ndéanfar an t-ábhar a chartlannú freisin.
Ag trácht dó ar sheoladh an chomhairliúcháin ar na Scéimeanna atá beartaithe, dúirt Rónán Ó Domhnaill, Coimisinéir Forbartha na Meán ag Coimisiún na Meán: “Cinnteoidh an €5 mhilliún atá ar fáil faoi na Scéimeanna seo gur féidir leis na meáin áitiúla leanúint ar aghaidh ag comhlíonadh a róil ríthábhachtaigh i dtuairisciú ar ábhair a bhaineann le leas an phobail agus rochtain ar fhaisnéis iontaofa, ar ardchaighdeán a fheabhsú. Neartóidh sé seo iolracht, feabhsóidh sé rochtain shaoránaigh na hÉireann ar fhaisnéis iontaofa ar ardchaighdeán ar ghnóthaí poiblí na hÉireann sa Ghaeilge agus sa Bhéarla araon, tacóidh sé le teacht aniar earnálacha na meán nuachta agus cumasóidh sé díospóireacht shaor agus oscailte ar ábhair chun leas an phobail agus ábhair a bhfuil tábhacht ag baint leo, agus rannpháirtíocht i sochaí dhaonlathach ag saoránaigh eolasacha. Ba mhaith liom buíochas a ghabháil leis an Aire Catherine Martin as a tacaíocht do na Scéimeanna sin.”
Tá Coimisiún na Meán ag lorg tuairimí anois maidir leis an gcur chuige atá beartaithe don dá Scéim mar chuid de phróiseas comhairliúcháin phoiblí. Is féidir eolas faoin bpróiseas Comhairliúcháin a fháil anseo:
Déanfaidh Coimisiún na Meán na Scéimeanna a thabhairt chun críche agus a sheoladh tar éis an chomhairliúcháin.
50 tionscadal tacaithe faoin gClár Foghlama agus Forbartha Earnála agus faoin Scéim Urraíochta
I measc na dtograí a bhfuil maoiniú faighte acu faoi Chlár Foghlama agus Forbartha Earnála agus Scéim Urraíochta Choimisiún na Meán tá; clár meán cruthaitheach a dhíríonn ar dhaoine óga ó chúlraí faoi ghannionadaíocht, ar ioncam íseal agus de mhionlaigh eitneacha (clár Wideshot de chuid Gorm Media) chomh maith le líonra forbartha de dhaoine cumasacha ag dul i ngleic le heaspa éagsúlachta inscne i dtionscail scáileán na hÉireann (X-Pollinator).
Tacaíonn an dá chlár maoinithe le heagraíochtaí, líonraí agus grúpaí ionadaíocha chun réimse tograí, clár traenála, imeachtaí agus gníomhaíochtaí a chur ar fáil ar fud earnáil na meán. San iomlán, bronnadh beagnach €800k ar 50 tionscadal i mbliana.
Leithdháileadh €550k faoin gClár Foghlama agus Forbartha Earnála chun cur le hinbhuanaitheacht, cruthaitheacht agus éagsúlacht na meán. Tá maoiniú faighte ag naoi ngréasándéag a dhéanann ionadaíocht ar na meáin tráchtála agus phobail; grúpaí dírithe ar thionscal ar leith cosúil le léiritheoirí, beochantóirí agus iriseoirí; eagraíochtaí abhcóideachta ar inscne, comhionannas agus ionchuimsitheacht, agus ar chur chun cinn na Gaeilge.
Leanfar den tacú le Clár Learning Waves do Chéimithe le hIriseoireacht faoin gClár Foghlama agus Forbartha Earnála in 2024. Bronnann an clár seo intéirneacht ar dheichniúr céimithe iriseoireachta ar fud fad na hÉireann i stáisiún raidió tráchtála áitiúil. Beidh béim leagtha orthu seo a leanas i gclár2024;ábhar nuachta le haghaidh ardáin éagsúla, scríbhneoireacht scripte do nuacht, tuairisciú cúirte agus cur chun cinn agus cruthú ábhair i nGaeilge.
Taobh amuigh de sin, bronnadh níos mó ná €245k de mhaoiniú do 30 iarratasóirfaoi Scéim Urraíochta Choimisiún na Meán. Tacaíonn seo le himeachtaí agus gníomhaíochtaí atá bainteach leis na meáin atá ag teacht le, agus chun feasacht a mhéadú ar, ról agus obair an Choimisiúin. I measc na n-imeachtaí urraithe tá féilte a chuireann le feiceálacht ábhar closamhairc atá ábhartha ó thaobh cultúir de do lucht féachana na hÉireann, agus searmanais bhronnta a leagann béim ar an tallann agus ar an gcruthaitheacht éagsúil ar fud earnáil na meán. I measc na n-imeachtaí urraithe a dhíríonn ar ghnéithe eile de chúram Choimisiún na Meán tá ceardlann litearthachta sna meáin, Gradaim na Meán Meabhairshláinte, agus Tionól Páistí agus Daoine Óga ar Bhulaíocht ar Líne.
Ag trácht dó, dúirt Coimisinéir um Fhorbairt na Meán, Rónán Ó Domhnaill: “Tá lúcháir ar Choimisiún na Meán a bheith in ann breis agus trí cheathrú milliún euro a infheistiú chun tacú leis na meáin Ghaeilge tríd an gClár Foghlama agus Forbartha Earnála agus an Scéim Urraíochta i mbliana. Tá na tionscadail mhaoinithe ag teacht lenár n-aidhm chun tírdhreach meán atá rathúil, éagsúil agus sábháilte a fhorbairt. Is tionscadail thar a bheith luachmhar iad seo a oibríonn chun earnáil na meán a shaibhriú dár lucht féachana agus éisteachta.”
Agus Bainisteoir Tionscadail Learning Waves Teresa Hanratty ag labhairt ar an leithdháileadh maoinithe a bhaineann leis, dúirt sí: “Tá an-áthas orainn go bhfuil maoiniú faighte againn arís i mbliana don Chlár do Chéimithe le hIriseoireacht. Tá an-tábhacht ag baint le cláir mhaoinithe agus forbartha an Choimisiúin d’earnáil na meán agus cuireann ár ngradam i mbliana ar ár gcumas leanúint dár gclár intéirneachta, ag cur conair ar fáil d’iriseoirí nua taithí thar a bheith luachmhar a fháil chomh maith le hiriseoirí úra cumasacha a chur ar fáil don earnáil raidió neamhspleách. D’aithin an Institiúid Foghlama agus Forbartha tionchar an chláir ag Gradaim Foghlama agus Forbartha i mí Mheán Fómhair 2023 nuair a bronnadh an Tionscnamh is Fearr um Fhorbairt Céimithe air. Léiríonn an gradam seo an tionchar suntasach atá ag an gclár seo ar chéimithe agus ar stáisiúin ar fud na hEarnála Raidió Neamhspleách in Éirinn.”
Tá liosta iomlán ar fáil anseo d’fhaighteoirí maoinithe a d’éirigh leo in 2024 faoi Chlár Foghlama agus Forbartha Earnála agus Scéim Urraíochta Choimisiún na Meán.
